|
Preludium do "Gala Leopold 2011" |
|
 |
|
|
Pierwsi, którzy zostali wyróżnieni statuetką
Leopolda za pracę na rzecz mieszkańców naszej gminy Prószków. |
|
| od lewej:
Arnold Kuc - w kategorii; przedsiębiorczość i
gospodarka , Józef Kochanek - w kategorii
działalność społeczna, Ingeborga Odelga - w
kategorii kultura, oraz pośmiertnie ks. Erhard Heinrich
za odkrywanie dziejów Prószkowa . |
|
|
|
|
|
Tak wyglądają statuetki "Leopold 2009" |
Krzysztof Drygała - artysta,
autor statuetki |
|
26 lutego 2011 roku w Chrząszczycach „Pod Różą” – po raz drugi w naszej historii, będą rozdawane „Prószkowskie Leopoldy” – takie regionalne „Oskary”. Patronem tego wyróżnienia jest wielce zasłużony dla miasta Prószkowa Leopold- ostatni hrabia (graf), znakomitego rodu Proskowskich. Poległ w pojedynku z hrabią Zedlitz (1769) Hrabia Zedlitz - potomek znanych w XIV i XV wieku raubritterów – rycerzy rozbójników, których na Śląsku nie brakowało, działali w rejonach zwykle górzystych i stanowili plagę. Baczny obserwator może jeszcze dziś podczas podróży Zgorzelec – Hünfeld, .zobaczyć po obu stronach autostrady na wzniesieniach liczne pozostałości - ruiny zamków wielu raubritterów,
Poznaliśmy rękę, która w
pojedynku zadała śmiertelny cios Leopoldowi, zapoznajmy się też z
genealogią naszego patrona, poznajmy jego antenatów. |
|
|
Genealogia sławnego rodu Proskowskich,
wielce zasłużonego dla Śląska i samego miasta Prószkowa, sięga początków
drugiego milenium. Pierwsze informacje mamy o żyjącym w około 1286 roku
Stanimirze (Stanisławie) -kasztelanie raciborskim, a 17 Novembri 1295 A.D.
wymienia się Pruscovici jako wieś przynależną do
civitas Opoliensis. 22 Novembry 1311 wymieniono w dokumentach
Beldo von Proskov. |
|
|
W moim archiwum znalazłem bardzo ciekawą książeczkę (spięty maszynopis) materiały zebrane przez ks. Dr. Knossalla byłego proboszcza z Radzionkowa, zatytułowane jako ”Die Chronik Proskau” Sądząc po datach, maszynopis powstał dopiero w 1946 roku, ale zawiera bardzo interesujące informacje w tym temacie. W 2002 roku wydano książkę –( Drukarnia Św. Krzyża w Opolu) – dawno zapomniane informacje dotyczące naszego Opola, a spisane w 1863 roku, przez Franciszka Idzikowskiego „Geschichte Der Stadt Oppeln” w tłumaczeniu Alfonsa Skoberly. |
|
|
Postanowiłem porównać fakty i wydarzenia podane przez obu autorów, i poznać w miarę dokładnie genealogię rodu Proskowskich, korzystając przy okazji również z innych źródeł ogólnodostępnych.
|
|
|
1250 , 1286 ? - Stanimir vel Stanislaus Pierwszą najbardziej zagadkową informacje podaje ks. Knossalla: 1250 Stanislaus – syn piastowskiego księcia Mieszka – on wybudował zamek w Proskau. Jego następcy nazywają się: von Proskau, Proscov, Prosco, Pruskowsky. W historii: „Zamki i Pałace Opolszczyzny” obok Prószkowa zapisano:. Stanimir (1286) – kasztelan raciborski.
Księstwem śląskim, raciborskim, opolskim
i od 1210 krakowskim władał Mieszko Plątonogi
(1163-1211) (Plątonogi - kaleka). Mieszko - syn Władysława II
Wygnańca, urodzony na zamku w Altenburg - Turyngia, gdzie przez
wiele lat mieszkał u boku matki Agnieszki z austriackiego rodu Babenbergów,
wnuczki cesarza, Henryka IV. W 1163 roku po interwencji cesarza został osadzony na
Śląsku (ojcowiźnie) a po sporach o władzę ze swoim starszym
bratem Bolesławem, uzyskał osobną dzielnicę raciborską. Z tej
linii wywodzi się Mieszko II Otyły, który w latach 1230-1246
występuje jako książę opolsko–raciborski. |
|
|
|
|
|
W roku 1312 wymienia
się rycerza Otto von Prusko, tego samego roku,
Proskau - występuje w dokumentach Archidiakonatu Opoliensis przy
Denarius Sancti Petri. (Denarius Sancti Petri
- Peterspfennig - świętopietrze - danina płacona od głowy -
na rzecz papiestwa, wprowadzona za rządów Mieszka. I. )
|
|
|
1319 Buziwoy von Proscov |
|
|
|
|
|
1350-1364 Boldo de Proscov -Magister Advocatus de Vratislaviensis consistorium |
|
|
|
|
| 1457-1484 Johann von Proskowsky – schreiber und rat in Oppeln (pisarz i radca w Opolu) | |
|
1486-1513 Johann (starszy)
von Proskow et Falkenberg - conjugum
Hedwigis de Zettritz (Falkenberg - Niemodlin, żonaty z Jadwigą, panią z rodu Zettritz - Zettritz to stary dolnośląski ród, byli właściciele Wałbrzycha) |
|
|
1486-1508 Johann
(młodszy) – kanclerz księstwa Opolskiego zmarł 9/10/1508 jego doczesne
szczątki złożono w kościele Minorytów w Opolu (obecnie kościół O.O.
Franciszkanów). |
|
|
1491-1497 Jakuss z Proskova ( zapis po czesku – w tych latach Śląsk należał do króla Węgier, Macieja – był jednocześnie kością niezgody pomiędzy Czechami a Polakami)
|
|
|
1494 Mikolass Pruskowsky (Nikolaus)
|
|
|
1528-1532 Johann
Pruskowsky - radca księcia |
|
| 1527-1531 Valentin von Pruskowsky Hauptman von Neustadt (Hetman w Prudniku). | |
|
1547-1584 Georg IV von
Proskowsky et
Altenburg et
Zültz,
) conjugum Ursula de
Lobkowitz |
|
| 1570-1590 Johann IV von Pruskowsky Starosta krajowy księstwa opolskiego i raciborskiego, radca i kanclerz Kamery Śląskiej | |
|
1584-1625 Johann Christoph I von Proskau, Starosta Krajowy, Radca Kamery Cesarza (Sacri Imperii Romanii.) Świętego Cesarstwa Rzymskiego, hetman księstwa: głogowskiego, opolskiego i raciborskiego. W „Geschichte Der Stadt Oppeln” Idzikowski pisze: W latach 1607-1619 Johann Christoph Proskowski pełni rolę starosty krajowego. Gdy w 1611 roku we Wrocławiu cesarz Maciej (następca Ferdynanda I) odbiera hołd stanów śląskich - 18 września, na czele opolskich stanów, stał starosta Johann Christoph Proskowski, Towarzyszyła mu szlachta, baronowie (na Korfantowie, Strzelcach i Lublińcu), trębacze ze złoto- niebieskim proporcem. Wszystkie osobistości w białych atłasach i białych serdakach a konie w liczbie 188 ozdobione żółtymi i niebieskimi piórami. 1619 następcą cesarza Macieja zostaje cesarz Ferdynand II, który zwalnia Johanna Christopha Proskowskiego z funkcji starosty krajowego, po trzech latach (30 maja 1622) wraca do dawnej godności. Zmarł 19/09/1625
|
|
|
1625-1671 Anton Christoph von Proskau - Radca królewski – cesarski: Camery Sacri Imperii Romanii. V-ce prezydent Kamery na Górnym i Dolnym Śląsku. Jemu w 1644 roku wojska szwedzkie spaliły Prószków i zamek Proskowskich.
|
|
|
1671-1701 Georg Christoph I von Proskau. Hrabia Sacri Imperii Romanii. Tajny radca cesarza Świętego Cesarstwa Rzymskiego Habsburgów cesarza Leopolda I .Dwukrotnie żonaty. I Maria Rebeka von Stubenberg, II Marie Rozalie hrabina von Thorn ( Toruń) Potomstwo z II małżeństwa: Antonius Christoph, Erdman Christoph, Georg Christoph II, Sidonie Elisabeth, Caroline Maximiliane, Marie Beate Jego dokonania: 1677- odbudował spalony przez Szwedów w 1644 roku zamek, 1689- fundator budowy drugiego kościoła w Prószkowie, oraz szpitala, 1696- twórca prószkowskiego i chrzelickiego majoratu. Majorat :ordynacja przewidująca dziedziczenie majątku ordynackiego przez najstarszego syna lub krewnego w przypadku braku potomków lub majątek tak odziedziczony; także sposób dziedziczenia majątku poprzez najstarszego potomka, bez możliwości dzielenia przedmiotu dziedziczenia. źródło Wikipedia)
|
|
|
1679-1733 Georg Christoph II von Proskowsky, Hrabia Sacri Imperii Romanii. Urodzony 17/04/1679 spadkobierca wielu dóbr i przywilejów swojego ojca Georga Christopha I, które w 1730 roku stracił.
|
|
|
1701 1741 Antonius Christoph
von Proskau Hrabia Sacri Imperii
Romanii. (Świętego Cesarstwa Rzymskiego). Pan na dobrach:
Prószków, Chrzelitz, i wielu innych. Tajny radca cesarza Świętego
Cesarstwa Rzymskiego Habsburgów – (cesarzowej Marii Teresy).
1741 koniec wojny
o Śląsk - "perłę
w koronie Habsburgów” pomiędzy cesarzową Marią Teresą i królem
Prus Fryderykiem
Wielkim Hohenzollernem. 10 kwietnia 1741r. decydująca bitwa pod Małujowicami - Mollwitz i koniec panowania Habsburgów na Śląsku. 7 listopada 1741 we Wrocławiu Stany Śląskie uznały, że w konflikcie o Śląsk cesarzowa Maria Teresa nie ma już szans na zwycięstwo z Fryderykiem II. Postanowiły złożyć uroczysty hołd nowemu władcy. Antonius Christoph von Proskau, hrabia Sacri Imperia Romanii, wyłamał się ( prawdopodobnie jako jedyny) i nie uznał nowego króla. Z tego też powodu zmuszony został do opuszczenia rodzinnych stron i uciekł do Wiednia, gdzie wkrótce zmarł.
|
|
|
1741- 1751 Erdman Christoph (brat Antoniusa Christopha) - noszący tytuł: Hrabia Sacri Imperii Romanii przejmuje dobra prószkowskie
|
|
|
1751-1769 Leopold
(syn Antoniusa Christopha) Graf von Proskau (hrabia proskowsky -
już nie Sacri Imperii Romanii) następca Erdmana.
10 maja (? Kwietnia) 1769 roku we
Wrocławiu poległ w pojedynku z hrabiem Zedlitz, o którym wspomniałem na
wstępie. Leopold zmarł bez potomstwa.
|
|
|
1769-1770 Następcy (córka) Georga Christopha I- Caroline Maximiliane von Proskow - conjugum ,(zamężna - zaślubiona) z księciem Karolem Maximilianem von Dietrichstein
1770 – syn Caroliny i Karola – (został
zmuszony do sprzedaży – informacja nie jest sprawdzona). Sprzedał wszystkie
prószkowskie dobra rządowi pruskiemu za 333 333 i 1/3 dukata. Ponieważ
1/3 dukata – jako jednostka monetarna w państwie pruskim nie istniała –
sprzedający myśleli, że z tego powodu do transakcji nie dojdzie,
ale król pruski, któremu bardzo zależało na kupnie Prószkowa, wydał
specjalny edykt i w 1783 roku wprowadzono w państwie pruskim nową
jednostkę monetarną 1/3 dukata. |
|
|
|
pozdrowienia z folwarku rudolf
|
|
Przy opracowaniu chronologii wykorzystano materiały: "Die Chronik Proskau" Knossalla "Geschichte Der Stadt Oppeln bis 1863" Franz Idzikowski "Śląskie Zamki i Pałace" praca zbiorowa pod redakcją D.R Emmerling "Dzieje Śląska w datach" A.A. Gallas "Oppeln" 1926 von Friedrich Kaminsky Wikipedia -encyklopedia. |
|
Ilość osób on-line: 1