II Świętowanie pieczonego ziemniaka
Ligota Prószkowska
Ellguth Proskau
28 września 2014r.
Kartofelfest -
Święto Ziemniaka -
fest
Solanum tuberosum
Kartofle, ziemniaki,
pyry, knule,
a Indianin mówi
papasy
Gruba,
mięsista roślina. Kwiaty o barwie białej,
różowej, błękitnej lub fioletowej, po
przekwitnięciu można zbierać zielone jagody. Ale
nikomu nie polecam tych jagód ani zbierać ani
konsumować.
Solanina, to organiczny zwiÄ…zek chemiczny, toksyczny glikozyd.
Do Europy kartofle trafiły z Ameryki około
1570
roku. Hiszpański konkwistador podbijając Inków
zainteresowany był głównie ich złotem, ale
żeglarze rozprzestrzenili uprawę rośliny na cały
świat.
Indianie
kartofel traktowali jako trujÄ…cy chwast,
nazywali go Papas lub
Patata, ale wiedzieli, że część
podziemna – bulwa, bardzo bogata w skrobię – po
ugotowaniu lub upieczeniu jest jadalna.
Jeszcze
nie taka dawno, 200 lat temu,
diabelskiej roślinie przypisywano rozprzestrzenianiu wielu chorób,
kartofle miały szkodzić nie tylko ludziom, ale
także zwierzętom. Brak żywności, głód był
częstym efektem zatruć, bo zdesperowani
mieszkańcy zjadali zielone jagody i nawet
przegniłe bulwy.
Początkowo bylina kartofla stanowiła ozdobę w ogrodach arystokratów, wielu wykwintnych dostojników przyozdabiało swój ubiór kwiatami tej rośliny
W Europie Zachodniej uprawa kartofli zaczęła się
dopiero w latach 1700. Kiedy opaci z klasztoru
św. Piotra pod Gondawą uznali bulwy za przysmak
zakonników i zobowiązali swoich dzierżawców do
płacenia czynszów za dzierżawę kartoflami.
A u nas na ÅšlÄ…sku, kartofle
traktowano w drugiej połowie XVIII wieku
podobnie. Dla naszych antenatów to też była
trująca roślina.
To nie legenda to fakt.
Kiedy
Fryderyk II Wielki szykował się do wojny z
Austrią, wiedział, że musi zebrać wielu młodych
do swoich szwadronów. Obawa że braknie rąk do
pracy przy żniwach (koszenie zboża - wtedy
kombajnów jeszcze nie było), wydał specjalny
dekret zobowiązujący chłopów na Śląsku do uprawy
ziemniaków. Sadzonki rozdawano chłopom za darmo,
dragoni pilnowali czy rzeczywiście są sadzone.
Kroniki odnotowały, że w okolicach Poczdamu i
Berlina wojsko pilnowało pola kartoflane.
Ta decyzja króla Fryderyka II Wielkiego
uchroniła niejedno życie od śmierci głodowej.
Dziś dieta przeciętnego mieszkańca
na naszej
planecie
Ziemia to około 33 kg
kartofli rocznie. Największym producentem
kartofli sÄ… Chiny (ok. 88 000 000 ton), a w
naszej prószkowskiej gminie trudno znaleźć takie
kartofliska. U nas zasłoniły je plantacje
kukurydzy (Mais,
też pochodzącej z Ameryki).
Na razie tradycyjnie mamy
Kartofelfest – zapewne za lat kilka zaczniemy
Maisfest
Pani sołtys Aniela Czollek, która miała pieczę nad organizacją i sama baaaaardzo wiele zrobiła aby II Kartofelfest miał pękną oprawę, powiedziała mi ,że już dziś narodziły się plany na wyhodowaniem nowej rasy, krowy Gigant. Wieżę, że się uda. Zastanawiałem sie, dlaczego taka duża wieś, największa w naszej gminie, ma za sołtysa Kobietę tej klasy. Moje dyskretne obserwacje całkowicie rozwiały wątpliwości. Ta kobieta ma respekt, posłuch wśród mieszkańców. W mojej obecności wydawała ciche, krótkie polecenia a przy tym niebyło żadnych dyskusji i każdy zaangażowany w organizację wracał na swoje stanowisko. To jest możliwe, jeden warunek:.... trzeba świecić przykładem, samemu zrobić i innym pokazać jak się to robi, a naśladowcy sami się znajdą. Co bardzo mnie ucieszyło, to właśnie to, że wiele młodzieży było zaangażowanej. Tak trzymać pani Anielo.
(to się dziś nazywa cegiełka)
do każdej potrawy dodają gratis szczery Uśmiech,
którego dorosłym stale brakuje.......
po lewej - Aniela Czollek - głównodowodząca.
a te na pierwszym planie - puste - białe tacki po kartflanych przysmakach ..... to moje dzieło .....
Najlepszym zespołem zostały " Ligockie Wrzosy" pokonując Kupskie Echo. Trzecim miejscem podzieliły się "Sternentaler" i "Kosorowiczanki". Zespół "ligockie Wrzosy" został założony w czerwcu 2004 przez grupę mieszkańców, oraz Agnieszkę i Przemysława Ślusarczyków przy wsparciu Anieli Czollek. Zespół ma w repertuarze ponad 50 pieśni: po nasymu, po niemiecku i po polsku, dba o pielęgnowanie tradycji śląskiej......
... My tu na ÅšlÄ…sku nie gwarzymy , my goudomy po nasymu jus od VIII wieku po narodzyniu Chr.
Aniela Czolek
Weronika Nowak
Lidia Mazur
Lidia Szymaniec
Klementyna Honczia
Marta Kordoń
Brygida Weber
a małemu dziecku każą palce lizać
Wszystkie cegiełki były podobne ..... takie arcydzieła wykonane ręcznie przez panią AnieleCzolek,
która (tak mnie poinformowano) wszystkie materiały potrzebne do ich wykonania znalazła na okolicznych polach.
"Koperta niespodzianka"
Iloœæ osób on-line: 1