XII Dni Kultury Niemieckiej na  Śląsku Opolskim
Wycieczka na Dolny Śląsk
najciekawszy pałac  i najpiękniejszy zamek na Śląsku
Krzyżowa - Książ

10-10-2015 r.
powrót
część I Krzyżowa
 
W sobotę 10 października 2015 roku, DFK Folwark złożył wizytę w najciekawszym  pałacu w Krzyżowej i najpiękniejszym na  Dolnym Śląsku zamku w Książu.  To nieliczne pozostałości naszej wielowiekowej historii, bowiem większość naszego dziedzictwa kulturowego, po II Wojnie Światowej z powodów - najczęściej politycznych - popadła w wieczny już niebyt.
 
Taki los spotkał nie tylko perełki dotknięte skutkami działań przemieszczającego się frontu, ale najczesciej już powojenną wręcz barbarzyńską dewastacją, dokonaną przez nowych właścicieli za przyzwoleniem, a często zachęcaniem władz.
 
Śląsk, "Ziemie Odzyskane" - taka nazwa figurowała w oficjalnych dokumentach, stanowiły kopalnię, skąd pobierano materiały do odbudowy kraju, a "Powrót do Macierzy" znaczył  "Eldorado" dla złodziei i szabrowników, którzy nie uszanowali niczego. Czego nie dało się odkręcić, odrąbać niszczono lub podpalano. Resztę dokonała juz przyroda, która weszła w to miejsce - bo przyroda nie lubi próżni. I tak podróżując po Śląsku, często napotykamy zarośnięte gruzowisko zadając pytanie - co to tu kiedyś mogło stać?.
 
Krzyżowa (powiat świdnicki-niemieckie Kreisau) - wieś w Polsce, licząca około 200 mieszkańców (porównaj, Folwark liczy około 195) położona w województwie dolnośląskim nad rzeką Piławą. Po raz pierwszy  wymieniona na kartach historii w 1335r.. Od 1392 pod zwierzchnictwem Czech, od 1526 własnością Habsburgów, od 1742 własnością Prus, od 1867 własnością rodziny von Moltke. Po 1945 roku majątek w Krzyżowej przekształcono w PGR a w domu na Wzgórzu mieszkało kilka rodzin (pracowników PGR).
 
I tak od 1945 roku aż do roku 1990 położona na terenach "Ziemi Odzyskanej" własność rodziny von Moltke, popadała w pe-ge-erowską ruinę.
 

Jednocześnie nowa władza starannie ukrywała wstydliwą kartę historii powrotu Śląska i jego mieszkańców do macierzy. Jeśli naoczny świadek tamtych czasów miał odwagę wyjawić prawdę,  coś głośno na ten temat  powiedzieć, gorzko tego potem żałował.  Żadne media, żaden znany historyk, żaden znany literat, czy zwykły dziennikarz, w obawie przed utratą „chleba” - również wolności,  do czasów „mszy pojednania”   tego tematu nie podejmował.
 
W Polsce musiała upaść komuna, w Berlinie musiano zburzyć mur, aby przedwojenne antyhitlerowskie tajemnice rodziny von Moltke ujrzały światło dzienne, aby  resztki zachowanych po pe-ge-erowskich ruin w Krzyżowej  uzyskało dwupaństwowy  priorytet w odbudowie.
 
 Krzyżowa to nie jedyne wydarzenie , które w przeszłości łączyły oba sąsiadujące narody, było ich wiele.
 
 Przypomnijmy tylko te ważniejsze
 
Mieszko I - po śmierci żony Dobrawy związał się ślubem z Niemką Oda Dytrykówna
Bolesław Chrobry  - córka Ekkeharda I margrabiego została jego czwartą żoną
Mieszko II - żona Rycheza Lotaryńska ( królowa Polski)
Związki  małżeńskie  pomiędzy panującymi od czasów Krzywoustego stały się zwyczajem. Prawie wszyscy Śląscy Piastowie swoje żony szukali na zachód od Odry. Przeważająca grupa śląskich Piastów miała swoje geny po niemieckich cesarzach, margrabiach, a  Św. Jadwiga (Niemka) patronka Śląska, żona Henryka Brodatego do dziś ma swoje niekwestionowane miejsce w tym panteonie.
 
Te rodzinne więzi trwające wieki  przerwała polityka, rodzący się w XIX wieku nacjonalizm. Nacjonalizm, który narastał po I Wojnie Światowej (Powstania Śląskie) a swoje apogeum osiągnął w połowie XX wieku w czasie II Wojny Światowej.
 
Schodzenie ze szczytów nacjonalizmu po II wojnie okazało się bardzo trudne. Trudne bo na przestrzeni 70-ciu powojennych lat politycy czynili i wielu nadal to czyni, aby drogę do pojednania bardziej utrudniać. 
 
Po upadku komuny i muru berlińskiego, światli politycy spostrzegli iskierkę nadziei na pojednanie. Postanowili  odbudować zburzone mosty, które łączyły sąsiadów na przestrzeni minionych wieków.
 
Pierwsza propozycja - spotkać się na Górze Św. Anny, ale po konsultacjach doszli jednak do wniosku, że bardziej wymownym i mniej kontrowersyjnym miejscem będzie Krzyżowa, wieś - (folwark) gdzie w czasach ekstremy nacjonalizmu działał w tajemnicy Krąg anty hitlerowski.
 
Do spotkania Kanclerza Niemiec i Premiera Polski doszło 12 listopada 1989 roku.
 
 "Msza Pojednania" celebrował  nasz Opolski  ks. arcb. Alfons Nossol.  W czasie przekazania znaku pokoju szefowie obu rządów objęli się, co uznano za symboliczny początek nowego rozdziału i współpracy między obydwoma krajami.
 
Starajmy się aby gest "przekażmy sobie znak pokoju" pomiędzy Helmutem i Tadeuszem  znalazł po obu stronach granicy coraz więcej naśladowców.
 
P.S.
 
Krąg w Krzyżowej to najbardziej znana niemiecka grupa ruchu opory przeciw przemocy i strukturom totalitarnym przeciwko narodowosocjalistycznemu reżimowi Adolfa Hitlera
 
foto: okrągły stół - symbol "Krąg krzyżowa"
w domku na wzgórzu
 
Krąg z Krzyżowej zawiązał się wokół Helmutha Jamesa von Moltke i Petera Yorka von Wartenburg. Należeli do niej ludzie najróżniejszych zapatrywań politycznych i przeróżnych wyznań, często mających odmienne zdanie. Zjednoczyli się, by poprzez dialog pracować nad wspólnym celem, jakim było znalezienie sposobu na reorganizację Niemiec po klęsce III Rzeszy.
 
Helmut James Graf von Moltke – niemiecki prawnik wojskowy, założyciel organizacji „Krąg z Krzyżowej”.  Urodzony  11 marca 1907 roku w Krzyżowej. Studia : Uniwersytet Oksfordzki, Uniwersytet Wrocławski, Uniwersytet Humboldtów w Berlinie, Uniwersytet Wiedeński. Stracony :23 stycznia 1945, Więzienie Plötzensee, Berlin, Niemcy
 
 
Wśród działaczy Kręgu nie brakowało osób szlachetnie urodzonych, jak Adam von Trott zu Solz, Carl-Dietrich von Trotha lub Horst von Einsiedel, którzy wprawdzie wyznawali liberalne poglądy, lecz w większości o konserwatywnym nastawieniu. Dzięki Adolfowi Reichweinowi w kręgu znalazło się wielu socjaldemokratów, m.in. Carlo Mierendorf i Theodor Haubach, a później również i Julius Leber. Kościół katolicki reprezentowali głównie Jezuici z obszaru Niemiec południowych (Delp, Łukaszek, Rósch i inni), jako przedstawicieli Kościoła protestanckiego wymienić trzeba Stelzera i Poelschaua
 
Do najważniejszych tematów omawianych przez działaczy Kręgu z Krzyżowej należały problemy odbudowy państwa, prawo, polityka zagraniczna i gospodarcza oraz sprawy dotyczące świadomości politycznej
 
Po zamachu na Hitlera 20 lipca 1944 i następujących po nim aresztowaniach naziści odkryli niebezpieczną dla nich myśl intelektualistów, którzy spotykali się w Krzyżowej. Ośmioro spośród działaczy Kręgu z Krzyżowej zostało skazanych na karę śmierci, wśród nich również Helmutha  Jamesa von Moltke.
 
 
 
Pałac hr. von Moltke
w Krzyżowej
 
Nasza wycieczka
p.t. "Po pałacach i  zamkach na Dolnym Śląsku "
...... historia zapisana w kamieniach
 
 
przewodnik
otoczenie placu
dawniejsze pomieszczenia administracyjne i gospodarcze (po restauracji)
 
 
 
 
Fotografia obory- tu mieszkały krowy.
Obecnie pomieszczenie stanowi salę gdzie można konsumować obiady.
 
skutki działania ludzi i czasu.......
 
 
w głębi widoczne zabudowania dawnej obory
 
 
 
Na tym placu otoczonym zabudowaniami gospodarczymi i pałacem
12 listopada 1989 roku
odbyło się historyczne spotkanie
tu podczas mszy pojednania przekazano sobie znak pokoju.
 
Pałac
wejście główne do pałącu
 
w sali obrad pałacu  von Moltke -
 DFK Folwark przy stole obrad
 
 
imponujący piec kaflowy
 
freski w pałacu von Moltke  
 
 
 aleja dębowa
 (wiek około 130 lat)
 
 
 
 

 Drzewo nadziei  przed  domkiem na wzgórzu
  (gdzie mieści się okrągły stół - patrz foto pierwsze)
 
w domku na wzgórzu
 
 
wnętrza obory -
tu dla nas przygotowano obiad
 
w "oborze" podczas obiadu
Przypadkowe spotkanie przed wejściem do "obory"
Konsul generalna Elisabeth Wolbers
Konsulat Generalny Republiki Federalnej Niemiec we Wrocławiu
w drodze na obiad do "obory" restauracji Hrabiego
W drodze do drugiego zamku w Książu -
 mijamy sklep  z oryginalnymi zabawkami w naturalnej wielkości.
Czołgi, samoloty, działa przeciwpancerne, samochody wojskowe i wiele innych rzeczy potrzebnych do zabijania człowieka.
 Wszystkie made in ZSRR
część II - zamek w  Książu ( w opracowaniu)
pozdrowienia z folwarku rudolf
powrót
 
Odwiedzin ogółem: 003592 Odwiedzin dzisiaj: 1

Ilo osb on-line: 1