Osada Wyno położona na najwyższym wzgórzu w naszej okolicy. Winowskie Wzgórze  194 m. n. p .m. p. na jego  południowym zboczu, według legendy w czasach pogańskich istniał "Święty Gaj" a w miejscu gdzie dziś znajduje się szkoła odkryto cmentarzysko ciałopalne -  grób popielnicowy kultury łużyckiej  z okresu halsztackiego (1300-1100 p. n. Chr.). Czyli przeszło 3000 tysiące lat temu, najbliższe  okolice było zamieszkiwane.. Więcej informacji: Altschlesische Blӓtter 1934 zeszyt 2 strona 40).

  Na tym południowym stoku  w dawnych wiekach uprawiano winorośl, a sfermentowane winogrona jako napój sprzedawano rzymskim kupcom, którzy podróżowali szlakiem bursztynowym w czasach cesarstwa rzymskiego (27 p.n.e do 470 n.e.)  Szlak prowadził - wzdłuż lewego brzegu rzeki Odry do Opola. Tu w Opolu były najdogodniejsze warunki, niski poziom wody (rzeka rozdziela się na dwa koryta), tu karawany z włoskiej Aqilei przeprawiały się na prawy brzeg w drodze nad Bałtyk po złoto północy - bursztyn.  

  Vino, napój z winogron to nazwa włoska.

 Geneza osady Wyno - tu po drodze nad Bałtyk - włoskie karawany kupców zatrzymywały się by od dawnych mieszkańców osady kupić sfermentowane winogrona, znane im we Włoszech jako Vino   (stąd -  nazwa osady - Wyno - Winau - Winów - od 1 stycznia 1997 Opole /Winów).

  Pierwsza wzmianka o osadzie Wyno pochodzi dopiero z roku 1412. W latach 1532 do 1742 Wyno było własnością cesarzy Habsburgów. Od 1742 po wojnie z Prusami osada stała się własnością króla Prus. Winowski Folwark z niewielkimi zmianami funkcjonował prawie do końca I Wojny Światowej. Po wojnie rozparcelowano "pański" majątek królewski, który kupili okoliczni gospodarze. Dalsze losy osady - lata dobre i lata tragiczne - podobne do tych jakie przeżyły wszystkie wioski w dalszej i bliższej okolicy do dziś.

 W latach 1983-1987  na Wzgórzu Winowskim  wybudowano Kościół pw. "Ducha Świętego".       Ostatnia niedziela,  29 grudnia tego roku, w mury świątyni ks. proboszcz Eugeniusz Józef Ploch zaprosił swoich parafian i miłośników kolęd z okolicy na koncert bożonarodzeniowy, w wykonaniu Duetu Aneta & Norbert z muzyką Huberta Pelka, oraz zespołu Close 2 JAZZ w składzie : Paulina Rasch - Paulina Klosa - Piotr Scześniak - Tobiasz Ledwoch - Filip Hornikna,

  Przestrzenne wnętrze kościoła, bożonarodzeniowa  scenografia, prawie kameralna atmosfera były dla wszystkich miłośników kolęd tylko chwilą wspaniałych duchowych, optycznych i słuchowych, bożonarodzeniowych  wrażeń - chwilą bo trwającą tylko 120 minut.