Pofyrtane dzieje Folwarku   część XVI

powrót

  Stojąc w cieniu mogła rozwijać się jako normalna kobieta. Taką też poznajemy, piękna blondynka, zdrowa i bardzo wesoło usposobiona. Pełna temperamentu cieszyła się swoją młodością i jak pisze: Richard Reifenscheid "Die Habsburger" " nie opuściła, żadnego festynu ani balu maskowego, a na dworze potrafiła na wszystkich balach , nie zmęczona  tańczyć do białego rana". Nad jej wykształceniem czuwali Jezuici. W planie nauczania miała: historię, naukę języków, sztuka, muzyka i taniec. Poznała - dziś powiedzielibyśmy - wyróżniająco łacinę (język urzędowy), płynnie mówiła po francusku, a po niemiecku mówiła z wiedeńskim akcentem - miała jednak trudności z niemiecką ortografią. Miała również talent muzyczny, grała na fortepianie i wspaniale śpiewała ( wróżono jej karierę operową). W 1744 z okazji małżeństwa siostry zaśpiewała główną arię w operze (Ipermestra J.A. Hassego)
 

   Maria Theresia nasza cesarzowa. Urodziła się 15 maja 1717 roku we Wiedniu. Jej narodziny przyjęto z rozczarowaniem, gdyż oczekiwano męskiego potomka. Swojego przyszłego męża  Franciszka III Stephana  von Lothringen poznała gdy miała  6 lat. On jako 15 letni znalazł się na cesarskim dworze w Wiedniu. Rodziny był spokrewnione i wzajemnie sie wspierały podczas wojny z Turkami. Kiedy cesarz Karol VI zauważył, że oboje mają się ku sobie a Franz Stephan nie miał żadnych cech księcia Rzeszy do tego praktycznie bez nadziei dziedziczenia księstwa, wysłano go do Toskanii. Po śmierci swojego ojca Leopoda nadarzyła się okazja objęcia księstwa Lothringen. Po trzech latach rządów oddał księstwo swojej matce Charlotte von Orleans (regentka). On sam droga okrężną (Francja, Anglia, Holandia, Hannover ) wrócił do Wiednia. Tu mógł się tylko na krótko zatrzymać, bo cesarz Karol VI (ojciec Teresy) wyznaczył go na starostę krajowego na Węgrzech.
   

   Powrót Franciszka Stephana i krótki pobyt we Wiedniu dla teraz już 17 letniej kwitnącej i znanej jako najpiękniejszej kobiety w Europie Marii Theresy, stał się  wybuchem pierwszej gorącej i jedynej wielkiej miłości. I tak cesarz Karol VI musiał ustąpić, aby nie stawać na drodze wielkiego szczęścia swojej najstarszej córki.

   21 stycznia 1736 - odbyły sie oficjalne zaręczyny, które zostały przez cały dwór przyjęte z wielką radością. Narzeczony Franciszek Stephan udał się teraz do Presburg aby pełnić rolę starosty krajowego na Węgrzech, do czasu oficjalnego ślubu ( 12 lutego 1736). Rozłąka trwała 22 dni, ale listy krążyły a dziś wiemy jakie łączyło ich uczucie.
 

Franz Stephan ..(pisze).."Ihm seynt die Täge unerträglich da sie getrennt seien und er sei höchst obligiert für die Gnad seine Zeilen so gütigst beantwortet zu sehen "
 

Maria Theresia...(odpowiada): "Was man gern tut, macht keine ungelegenheit", życzy: "glückliche Reise und gutes Wetter, hoffe das dises die letzte sein wird, die Euer liebden ohne ihrer so ergebnen braut machen werden " a na końcu całkowicie przeciw dworskiej etykiecie " Adieu mäusl"
 

Zmarła 29 listopada 1780 roku mając 63 lata.

Fryderyk II w Charlottenburgu odebrał przysięgę zgromadzonych ministrów i rozpoczął swoje rządy godne podziwu, które podniosły Prusy do poziomu wielkiego mocarstwa. Wszystko naturalnie za pomocą wojen i podbojów. Pierwsza okazja ku temu to śmierć Cesarza Świętego Imperium Rzymskiego - Karola VI

  6 grudnia tego roku zwrócił się w przyjacielskim piśmie  do Marii Teresy i jej małżonka Franciszka Stephana o przekazanie mu części terytorium Śląska powołując się przy tym na układ z 1512 roku, zapewniając  jednocześnie, że wesprze ją w staraniach o sukcesję w pozostałych krajach Rzeszy, które nie zgadzały się na nową cesarzową. Nowej władczyni państwa Habsburgów posłuszeństwa odmówił bowiem monarcha bawarski, popierany przez  Francję, Saksonie i Prusy - sam ogłosił się cesarzem jako Karol VII). Wzburzona Maria Theresia -  nie miała najmniejszej ochoty zrezygnować ze swojej najbogatszej prowincji - odrzuciła   propozycje Fryderyka II. I tak rozpoczęła się wojna o sukcesję austriacką.

16 grudnia tego roku Fryderyk II przekroczył granicę Śląska, a w lutym 1741 roku był już na Górnym Śląsku. W kwietniu tego roku (gdy jego feldmarszałek hrabia Schwerin, zwycięsko walczył pod Mollwitz ) on  z małym oddziałem znalazł się pod naszym miastem , mając nadzieję zastać tu swoją załogę, ale u bram miasta zostali ostrzelani przez Austriaków, gdyż ci zajęli już Opole.
 

  Bitwa pod Małujowicami 10.04.1741r. Wojskami pruskimi dowodził osobiście nowy król Fryderyk II i feldmarszałek von Schwerin. Wojskami austriackim dowodził feldmarszałek Neiperg. Pruska Piechota liczyła
16 000 żołnierzy a austriacka 11 600. Austriacy mieli przewagę w kawalerii 86  przeciw 33 szwadronom pruskim. łącznie przeciw sobie stanęło  41 000 żołnierzy. (szwadron około 60-110 koni).
Bitwę wygrali Prusacy kosztem 4800 poległych, Austriaków poległo 4500. Jak już wspomniałem wyżej, kiedy szala zwycięstwa przechylała się na korzyść Austrii, Fryderyk za namową Schwerina ucieka z pola bitwy udając się do Opola, gdzie zastał wojsko austriackie - wraca do Małujowic i świętuje zwycięstwo.

Wkroczenie Fryderyka na Śląsk, utrzymanie zdobytych pozycji wywarło wielkie wrażenie w całej Europie. Dla monarchii habsburskiej utrata Śląska to krwawiąca rana. Francja, Bawaria, Saksonia sprzymierzyły się przeciw Marii Teresie w konsekwencji czekają nas jeszcze  wojny śląskie.

 Śląsk był stawką w grze Fryderyka - o mocarstwowy status Prus w Europie. 

Valentin Kędziora - hortulani z Ochodz, Georgio Langer z Domecka, Christian Henek Tabernator z Damczić (karczmarz z Chrząszczyc) i inne nazwiska , Gallus z Boguszyc (hortulani = zagrodnik = Gärtner), Helena Urbaczonka,  Hedwiga Piechaczkowa z Krztzowitz (Chrzowic), Dorothea Malicka Seulteschowa ze Zlatnik (sołtysowa). Michaeli Czaja z Folwarku. Anna Gryczmarka z Folwarku, Marianna Molitoris Filia Adalberti Piechaczek z Krztzowitz (Marianna córka Wojciecha Piechaczka młynarza z Chrzowic)

pozdrowienia z folwarku rudolf

powrót