Przybysze z północy - Skandynawii w naszej polskiej historii są niemal nieznani. Ich pobyt w państwie Polan był przed II wojną i za czasów PRL-u tematem politycznie niewygodnym. Obecność ludów germańskich na ziemiach polskich była przemilczana lub  wykorzystywano ją do poparcia nacjonalistycznych tez,... byli, ale jako najemnicy w służbie  Słowian.

W okresie międzywojennym polska archeologia, której czołowym przedstawicielem był Józef Kostrzewski (1885-1969 najbardziej wybitny polski archeolog, odkrywca prasłowiańskiego Biskupina), dążyła do udowodnienia, że ziemie polskie były zasiedlone  jeszcze w epoce brązu (1700-400 p.n.e.) przez Słowian, a osadnictwo to miało charakter ciągły, aż do wczesnego średniowiecza(600-1100 n.e.). Według hipotezy Kostrzewskiego to właśnie ludność kultury łużyckiej miała być przodkiem późniejszych Słowian. Koncepcja ta była obowiązującym paradygmatem polskiej archeologii w kilku następnych dziesięcioleciach, kiedy to badacze mieli za zadanie dowieść przynależności Ziem Zachodnich do Słowian.

W drugiej połowie I tysiąclecia p.n.e. Historię znacznej części Europy tworzyli Celtowie. Europejskie plemiona celtyckie, przodkowie milionów ludzi na całym świecie, największa społeczność w starożytności. Od IV w p.n.e. osiedli na Górnym i równocześnie na Dolnym Śląsku, 200 lat później wiemy o zasiedleniu Małopolski. Z tych trzech obszarów kultura halsztacka przenikała na północ, gdzie silnie oddziaływała na kulturę łużycką. To oddziaływanie wytworzyło nową kulturę - przeworską. Głównym reprezentantem  kultury przeworskiej były plemiona germańskie - Goci (Wandalowie).

Osiadłe od I w p.n.e. na północnych obszarach Polski plemiona germańskie zaczynają zajmować tereny Celtów osłabionych przez legiony rzymskie. Dolny Śląsk zajmuje plemię  Silingów, Górny Śląsk i Małopolskę Związek Lugiów. Elita Celtów napierana przez plemiona germańskie popychana przez cesarskie legiony przeniosła się na zachód Europy. O zbrojnych starciach na Śląsku historia nie wspomina, ale w Bohemii, najsilniejsze plemię Celtów  - Bojowie zostali pokonani  i wchłonięci przez germańskie plemię Marcomannów. Po celtyckich Bojach do dziś zachowała się tylko nazwa  ich  pierwotnej ojczyzny - Bohemia.

Germańskie plemię Wandalów - Silingowie (Silingae - wymieniani w II w n.e. przez Ptolomeusza) zasiedlali tereny wokół Góry Ślęży od około 100r. p.n.e. do około 400r n.e. Po osłabieniu Celtów (około roku 50 n.e.),  przejmują   kontrolę nad szlakiem handlowym prowadzącym z terenów cesarstwa przez Kotlinę Kłodzką, Wrocław, Kalisz nad Bałtyk. Na szlaku leżał z pewnością dzisiejszy Wrocław. Na terenie jego osiedla, Partynice znaleziono w XIX w. duży skarb bursztynu pochodzący z I w. naszej ery, ważący ok. 5 kg. (te kg. w niektórych publikacja zapisywane są jako1500?) 

Od nazwy Silingów (Silingae) niektórzy badacze próbowali wyprowadzić etymologię nazwy Schlesien Śląsk (łac. Silesia). Hipoteza ta została postawiona w 1830 roku przez śląskiego nauczyciela Ignacego Imsiega. Zakwestionowali ją w okresie międzywojennym polscy naukowcy, jednocześnie wyprowadzając nazwę Śląska od góry Ślęży. Obecnie większość uczonych, w tym polskich, odrzuca tą słowianofilską interpretację. Ale spór trwa nadal i  końcanie widać.

 W IV wieku n.e., w okolicach Wrocławia  wykształcił się duży ośrodek władzy (po którym pozostały ślady w postaci tzw. "grobowców książęcych"- w Zakrzowie/Sackrau), być może obejmujący większy obszar, nie tylko Dolny Śląsk. Wielu naukowców przypuszcza, że Silingowie dominowali również na Górnym Śląsku i w części Małopolski do czasu wędrówek ludów.

  Związek plemienny  Lugiów zajął siedziby na Górnym Śląsku i znaczne obszary na prawym brzegu Odry oraz ziemie Małopolski. Lugiowie przejęli również kontrolę nad szlakiem handlowym  od Bramy Morawskiej , Opole, Kalisz.

 Pierwsi Germanie na ziemiach dzisiejszej Polski i Niemiec do: 100 p.n.e.
(przed ekspansją na tereny celtyckie) źródło: Putzger, Historischer Atlas (1954), p. 24. - wikipedia org.

Na Śląsku i w Małopolsce (50r. n.e. - pierwsza ekspansja) doszło do radykalnych zmian w gospodarce, wierzeniach i społecznej organizacji zamieszkujących tu plemion. U ich podstaw legła przejęta od Celtów umiejętność masowej produkcji żelaza z miejscowych rud darniowych. W świetle dzisiejszej wiedzy wiadomo,  że skromna początkowo (Iw p.n.e. -  Iw n.e.)   produkcja hutnicza, na Opolszczyźnie w (II-III w n.e.) wzmogła się ogromnie. Produkty opolsko-strzeleckie trafiały na Płaskowyż Głubczycki, do dzisiejszej Polski środkowej, na Wielkopolskę i na Mazowsze.

 Miejscowe ludy uformowały w krótkim czasie stosunkowo jednolitą lokalna cywilizację, która trwała, zmieniając swe oblicze i zasięg terytorialny, aż do V wieku n.e. Była to najbardziej stabilna formacja kulturowa  barbarzyńców Europy w tamtych czasach.

Materialne  artefakty - pozostałości odkrywane są dziś przez archeologów,  rozległe – nieobronne osady z reliktami domostw, warsztatów rzemieślniczych, studni pieców, palenisk i wielu innych obiektów gospodarczych. Wielkie  długotrwałe nekropolie (Kietrz) z ogromną liczbą glinianych naczyń, części uzbrojenia, ozdób i elementów stroju czy narzędzi i przedmiotów codziennego użytku, które stanowią świadectwo bogactwa mieszkańców Śląska w tamtych czasach.